Lidhu me ne

Inteligjenca artificiale

Pse Chatbot-et e AI-së bëjnë halucinacione? Eksplorimi i shkencës

mm

Publikuar

 on

Zbuloni pse chatbots me AI halucinojnë, duke gjeneruar informacione mashtruese ose të fabrikuara dhe eksploroni shkencën pas këtij fenomeni

Inteligjenca Artificiale (AI) chatbot-et janë bërë pjesë përbërëse e jetës sonë sot, duke ndihmuar me gjithçka, nga menaxhimi i orareve deri te ofrimi i mbështetjes për klientët. Megjithatë, si këto chatbots duke u bërë më i avancuar, është shfaqur çështja shqetësuese e njohur si halucinacione. Në AI, halucinacioni i referohet rasteve kur një chatbot gjeneron informacione të pasakta, mashtruese ose tërësisht të fabrikuara.

Imagjinoni të pyesni asistentin tuaj virtual për motin dhe ai fillon t'ju japë informacione të vjetruara ose krejtësisht të gabuara për një stuhi që nuk ka ndodhur kurrë. Ndërsa kjo mund të jetë interesante, në fusha kritike si kujdesi shëndetësor apo këshilla ligjore, halucinacione të tilla mund të çojnë në pasoja të rënda. Prandaj, të kuptuarit pse chatbot-et e AI-së kanë halucinacione është thelbësore për të rritur besueshmërinë dhe sigurinë e tyre.

Bazat e AI Chatbots

Chatbot-et e AI-së mundësohen nga algoritme të avancuara që u mundësojnë atyre të kuptojnë dhe gjenerojnë gjuhën njerëzore. Ekzistojnë dy lloje kryesore të chatbot-eve të AI: modele të bazuara në rregulla dhe modele gjeneruese.

chatbot të bazuara në rregulla ndiqni rregullat ose skriptet e paracaktuara. Ata mund të përballojnë detyra të drejtpërdrejta si rezervimi i një tavoline në një restorant ose përgjigjja e pyetjeve të zakonshme të shërbimit ndaj klientit. Këto robotë funksionojnë brenda një sfere të kufizuar dhe mbështeten në nxitës ose fjalë kyçe specifike për të ofruar përgjigje të sakta. Megjithatë, ngurtësia e tyre kufizon aftësinë e tyre për të trajtuar pyetje më komplekse ose të papritura.

Modelet gjeneruese, nga ana tjetër, përdorin Mësimi makinë Përpunimi i gjuhës natyrore (NLP) për të gjeneruar përgjigje. Këto modele janë trajnuar mbi sasi të mëdha të dhënash, modele të të mësuarit dhe struktura në gjuhën njerëzore. Shembujt e njohur përfshijnë GPT e OpenAI seritë dhe të Google BERTI. Këto modele mund të krijojnë përgjigje më fleksibël dhe më të rëndësishme në kontekst, duke i bërë ato më të gjithanshme dhe të adaptueshme sesa chatbot-et e bazuara në rregulla. Megjithatë, ky fleksibilitet i bën ata më të prirur ndaj halucinacioneve, pasi ata mbështeten në metoda probabiliste për të gjeneruar përgjigje.

Çfarë është halucinacioni i AI?

Halucinacioni i AI ndodh kur një chatbot gjeneron përmbajtje që nuk është e bazuar në realitet. Kjo mund të jetë aq e thjeshtë sa një gabim faktik, si gabimi i datës së një ngjarjeje historike, ose diçka më komplekse, si trillimi i një historie të tërë ose rekomandimi mjekësor. Ndërsa halucinacionet njerëzore janë përvoja shqisore pa stimuj të jashtëm, shpesh të shkaktuara nga faktorë psikologjikë ose neurologjikë, halucinacionet e AI burojnë nga keqinterpretimi ose mbipërgjithësimi i modelit të të dhënave të tij të trajnimit. Për shembull, nëse një AI ka lexuar shumë tekste rreth dinosaurëve, mund të gjenerojë gabimisht një specie të re, fiktive të dinosaurëve që nuk ka ekzistuar kurrë.

Koncepti i halucinacioneve të AI ka qenë i përhapur që në ditët e para të mësimit të makinerive. Modelet fillestare, të cilat ishin relativisht të thjeshta, shpesh bënin gabime serioze të diskutueshme, të tilla si sugjerimi që "Parisi është kryeqyteti i Italisë.” Ndërsa teknologjia e AI përparonte, halucinacionet u bënë më delikate, por potencialisht më të rrezikshme.

Fillimisht, këto gabime të AI u panë thjesht si anomali ose kuriozitete. Megjithatë, ndërsa roli i AI në proceset vendimmarrëse kritike është rritur, adresimi i këtyre çështjeve është bërë gjithnjë e më urgjent. Integrimi i AI në fusha të ndjeshme si kujdesi shëndetësor, këshilla ligjore dhe shërbimi ndaj klientit rrit rreziqet që lidhen me halucinacionet. Kjo e bën thelbësore kuptimin dhe zbutjen e këtyre dukurive për të siguruar besueshmërinë dhe sigurinë e sistemeve të AI.

Shkaqet e halucinacioneve të AI

Të kuptuarit pse chatbot-et e AI-së kanë halucinacione përfshin eksplorimin e disa faktorëve të ndërlidhur:

Problemet e cilësisë së të dhënave

Cilësia e të dhënave të trajnimit është jetike. Modelet e AI mësojnë nga të dhënat që ushqehen, kështu që nëse të dhënat e trajnimit janë të njëanshme, të vjetruara ose të pasakta, rezultatet e AI do të pasqyrojnë ato të meta. Për shembull, nëse një chatbot i AI është trajnuar për tekste mjekësore që përfshijnë praktika të vjetruara, ai mund të rekomandojë trajtime të vjetruara ose të dëmshme. Për më tepër, nëse të dhënave u mungon diversiteti, AI mund të dështojë të kuptojë kontekste jashtë fushës së kufizuar të trajnimit, duke çuar në rezultate të gabuara.

Arkitekturë dhe Trajnim Model

Arkitektura dhe procesi i trajnimit të një modeli të AI luajnë gjithashtu role kritike. Përshtatje e tepërt ndodh kur një model i AI mëson shumë mirë të dhënat e trajnimit, duke përfshirë zhurmën dhe gabimet e tij, duke e bërë atë të performojë dobët në të dhënat e reja. Në të kundërt, mospërshtatja ndodh kur modeli duhet të mësojë në mënyrë adekuate të dhënat e trajnimit, duke rezultuar në përgjigje të thjeshtuara tepër. Prandaj, mbajtja e një ekuilibri midis këtyre ekstremeve është sfiduese, por thelbësore për reduktimin e halucinacioneve.

Paqartësitë në gjuhë

Gjuha e njeriut është në thelb komplekse dhe plot nuanca. Fjalët dhe frazat mund të kenë shumë kuptime në varësi të kontekstit. Për shembull, fjala "bankë” mund të nënkuptojë një institucion financiar ose anën e një lumi. Modelet e AI shpesh kanë nevojë për më shumë kontekst për të zbardhur terma të tillë, duke çuar në keqkuptime dhe halucinacione.

Sfidat Algoritmike

Algoritmet aktuale të AI kanë kufizime, veçanërisht në trajtimin e varësive afatgjata dhe ruajtjen e qëndrueshmërisë në përgjigjet e tyre. Këto sfida mund të bëjnë që AI të prodhojë deklarata kontradiktore ose të pabesueshme edhe brenda së njëjtës bisedë. Për shembull, një AI mund të pretendojë një fakt në fillim të një bisede dhe të kundërshtojë vetveten më vonë.

Zhvillimet dhe hulumtimet e fundit

Studiuesit vazhdimisht punojnë për të reduktuar halucinacionet e AI dhe studimet e fundit kanë sjellë përparime premtuese në disa fusha kyçe. Një përpjekje e rëndësishme është përmirësimi i cilësisë së të dhënave duke kuruar grupe të dhënash më të sakta, të larmishme dhe më të përditësuara. Kjo përfshin zhvillimin e metodave për të filtruar të dhënat e njëanshme ose të pasakta dhe sigurimin që grupet e trajnimit përfaqësojnë kontekste dhe kultura të ndryshme. Duke rafinuar të dhënat mbi të cilat janë trajnuar modelet e AI, gjasat për halucinacione zvogëlohen pasi sistemet e AI fitojnë një bazë më të mirë informacioni të saktë.

Teknikat e avancuara të trajnimit luajnë gjithashtu një rol jetik në trajtimin e halucinacioneve të AI. Teknika të tilla si verifikimi i kryqëzuar dhe grupe të dhënash më gjithëpërfshirëse ndihmojnë në zvogëlimin e problemeve si përshtatja e tepërt dhe mospërshtatja. Për më tepër, studiuesit po eksplorojnë mënyra për të përfshirë një kuptim më të mirë kontekstual në modelet e AI. Modelet e transformatorëve, si BERT, kanë treguar përmirësime të konsiderueshme në të kuptuarit dhe gjenerimin e përgjigjeve të përshtatshme kontekstuale, duke reduktuar halucinacionet duke lejuar që AI të kuptojë nuancat në mënyrë më efektive.

Për më tepër, risitë algoritmike po hulumtohen për të trajtuar drejtpërdrejt halucinacionet. Një risi e tillë është AI e shpjegueshme (XAI), e cila synon t'i bëjë më transparente proceset e vendimmarrjes së AI. Duke kuptuar se si një sistem AI arrin një përfundim të caktuar, zhvilluesit mund të identifikojnë dhe korrigjojnë në mënyrë më efektive burimet e halucinacioneve. Kjo transparencë ndihmon në identifikimin dhe zbutjen e faktorëve që çojnë në halucinacione, duke i bërë sistemet e AI më të besueshme dhe më të besueshme.

Këto përpjekje të kombinuara në cilësinë e të dhënave, trajnimin e modeleve dhe avancimet algoritmike përfaqësojnë një qasje të shumëanshme për të reduktuar halucinacionet e AI dhe për të përmirësuar performancën dhe besueshmërinë e përgjithshme të chatbot-eve të AI.

Shembuj të botës reale të halucinacioneve të AI

Shembujt e botës reale të halucinacioneve të AI theksojnë se si këto gabime mund të ndikojnë në sektorë të ndryshëm, ndonjëherë me pasoja të rënda.

Në shëndetësi, një studim nga Kolegji i Mjekësisë i Universitetit të Floridës testuar ChatGPT në pyetjet e zakonshme mjekësore të lidhura me urologjinë. Rezultatet ishin shqetësuese. Chatbot dha përgjigje të përshtatshme vetëm në 60% të rasteve. Shpesh, ai keqinterpretoi udhëzimet klinike, hoqi informacione të rëndësishme kontekstuale dhe bëri rekomandime të pahijshme trajtimi. Për shembull, ndonjëherë rekomandon trajtime pa njohur simptoma kritike, të cilat mund të çojnë në këshilla potencialisht të rrezikshme. Kjo tregon rëndësinë e sigurimit që sistemet mjekësore të AI janë të sakta dhe të besueshme.

Incidente të rëndësishme kanë ndodhur në shërbimin ndaj klientit ku chatbot-et e AI-së dhanë informacione të pasakta. Një rast i dukshëm i përfshirë Chatbot i Air Canada, i cili dha detaje të pasakta në lidhje me politikën e tarifës së tyre të humbjes. Ky keqinformim bëri që një udhëtar të humbiste një rimbursim, duke shkaktuar ndërprerje të konsiderueshme. Gjykata vendosi kundër Air Canada, duke theksuar përgjegjësinë e tyre për informacionin e dhënë nga chatbot-i i tyre. Ky incident thekson rëndësinë e përditësimit dhe verifikimit të rregullt të saktësisë së bazave të të dhënave chatbot për të parandaluar çështje të ngjashme.

Fusha ligjore ka përjetuar probleme të rëndësishme me halucinacionet e AI. Në një çështje gjyqësore, Avokati i Nju Jorkut Steven Schwartz përdori ChatGPT për të gjeneruar referenca ligjore për një përmbledhje, e cila përfshinte gjashtë citate të rasteve të fabrikuara. Kjo çoi në pasoja të rënda dhe theksoi domosdoshmërinë e mbikëqyrjes njerëzore në këshillat ligjore të krijuara nga AI për të siguruar saktësinë dhe besueshmërinë.

Implikimet etike dhe praktike

Implikimet etike të halucinacioneve të AI janë të thella, pasi keqinformimi i drejtuar nga AI mund të çojë në dëm të konsiderueshëm, siç janë diagnozat e gabuara mjekësore dhe humbjet financiare. Sigurimi i transparencës dhe llogaridhënies në zhvillimin e AI është thelbësore për të zbutur këto rreziqe.

Keqinformimi nga AI mund të ketë pasoja në botën reale, duke rrezikuar jetën me këshilla të pasakta mjekësore dhe duke rezultuar në rezultate të padrejta me këshilla ligjore të gabuara. Organet rregullatore si Bashkimi Evropian kanë filluar t'i trajtojnë këto çështje me propozime si Akti i AI, duke synuar të vendosë udhëzime për vendosjen e sigurt dhe etike të AI.

Transparenca në operacionet e AI është thelbësore dhe fusha e XAI fokusohet në bërjen e të kuptueshme të proceseve të vendimmarrjes së AI. Kjo transparencë ndihmon në identifikimin dhe korrigjimin e halucinacioneve, duke siguruar që sistemet e AI janë më të besueshme dhe më të besueshme.

Bottom Line

Chatbot-et e AI janë bërë mjete thelbësore në fusha të ndryshme, por tendenca e tyre për halucinacione paraqet sfida të rëndësishme. Duke kuptuar shkaqet, duke filluar nga problemet e cilësisë së të dhënave deri te kufizimet algoritmike - dhe duke zbatuar strategji për të zbutur këto gabime, ne mund të rrisim besueshmërinë dhe sigurinë e sistemeve të AI. Përparimet e vazhdueshme në kurimin e të dhënave, trajnimin e modeleve dhe AI ​​të shpjegueshme, të kombinuara me mbikëqyrjen thelbësore njerëzore, do të ndihmojnë të sigurohet që chatbot-et e AI-së të ofrojnë informacion të saktë dhe të besueshëm, duke rritur përfundimisht besimin dhe dobinë më të madhe në këto teknologji të fuqishme.

Lexuesit gjithashtu duhet të mësojnë për krye Zgjidhjet për zbulimin e halucinacioneve të AI.

Dr. Asad Abbas, a Profesor i Asociuar në detyrë në Universitetin COMSATS Islamabad, Pakistan, mori doktoraturën e tij. nga Universiteti Shtetëror i Dakotës së Veriut, SHBA. Hulumtimi i tij fokusohet në teknologjitë e avancuara, duke përfshirë renë, mjegullën dhe llogaritjen e skajeve, analitikën e të dhënave të mëdha dhe AI. Dr. Abbas ka dhënë kontribut të konsiderueshëm me botime në revista dhe konferenca shkencore me reputacion.